輸入韻字:  或選擇
總目多音字下載詞林正韻表
漢語(yǔ)字典臺(tái)
拼音:tái  韻部:
  • 見(jiàn)“臺(tái)”。
臺(tái)繁體或異體字:臺(tái)臺(tái)檯颱
拼音:tāi  韻部:
  • 〔天~〕a。山名,在中國(guó)浙江??;b。地名,在中國(guó)浙江省。

拼音:tái  韻部:
〈名〉
    (形聲。小篆字形。從口,(以)聲。從口,與表示喜悅有一定的聯(lián)系。本義:喜悅。讀(yí))
  • 三臺(tái)。星名。古代用三臺(tái)來(lái)比喻三公 。如:臺(tái)鼎(古代稱三公或宰相,意為職位顯要);臺(tái)宿(三臺(tái)星);臺(tái)光(三臺(tái)星光);臺(tái)階(三臺(tái)星亦名泰階,故稱臺(tái)階);臺(tái)斗(比喻宰輔重臣);臺(tái)司(指三公等宰輔大臣);臺(tái)臣(指宰輔重臣)
  • 魚(yú)名。背上有黑的花紋。后作“鮐”
    • 黃臺(tái)背,以引以翼?!对?shī)·大雅·行葦》
臺(tái)
〈名〉
    (會(huì)意。從至,從之,從高省,與室屋同意。按積土四方高丈曰臺(tái),不方者曰觀曰闕。本義:用土筑成的方形的高而平的建筑物)
  • 同本義
    • 臺(tái),觀四方而高者?!墩f(shuō)文》
    • 可以處臺(tái)榭?!?a href='https://cnkgraph.com/Writing/1366916' class='poemCommentLink' target='_blank'>《禮記·月令》
    • 層臺(tái)累榭,臨高山些!——《楚辭·招魂》
    • 歌臺(tái)暖響,春光融融。——杜牧《阿房宮賦》
    • 百年多病獨(dú)登臺(tái)。——杜甫《登高》
    • 多少樓臺(tái)煙雨中?!?span id="9n9zrjv" class='label'>唐·杜牧《江南春絕句》
    • 臺(tái)閣相向?!?span id="rdfpdfl" class='label'>唐·李朝威《柳毅傳》
    • 守臺(tái)軍士?!稄V東軍務(wù)記》
  • 又如:臺(tái)門(mén)(古代諸侯所筑用來(lái)了望守衛(wèi)的土堆高臺(tái));臺(tái)榭(壘土高起的平方地叫臺(tái),臺(tái)上的亭子叫榭);臺(tái)閣(臺(tái)榭樓閣);臺(tái)觀(樓臺(tái)宮觀);臺(tái)下(臺(tái)榭的下面);臺(tái)館(樓臺(tái)館閣)
  • 通常高于附近區(qū)域的平面(地面的或地板的) 。如:站臺(tái);講臺(tái);檢閱臺(tái);臺(tái)城(古代守城拒敵的設(shè)備);臺(tái)門(mén)(古代天子、諸侯宮室的門(mén)。因以土為臺(tái)基,故稱)
  • 器物的底座 。如:臺(tái)盞(一種酒盞,有托盤(pán));硯臺(tái);鏡臺(tái);燈臺(tái);船臺(tái);鍋臺(tái);燭臺(tái)
  • 站;單位
    • 今從寬將賈赦發(fā)往臺(tái)站效力贖罪?!都t樓夢(mèng)》
  • 又如:氣象臺(tái);電視臺(tái)
  • 敬辭。用于稱呼對(duì)方或跟對(duì)方有關(guān)的行為
    • 臺(tái),侍也?!稄V雅·釋詁一》
    • 仆臣臺(tái)?!蹲髠鳌ふ压吣辍贰?span id="fndfrfj" class='label'>服注:“給臺(tái)下征召也。”
  • 又如:臺(tái)諱(對(duì)人官名的尊稱);臺(tái)坐(敬辭。坐于尊位);臺(tái)表(敬辭。用于稱呼人的字);兄臺(tái);臺(tái)鑒(請(qǐng)對(duì)方閱覽的敬詞);臺(tái)屏(敬辭。尊稱對(duì)方的家);臺(tái)甫(敬辭。舊時(shí)用于問(wèn)人的表字);臺(tái)安(敬辭。多用于書(shū)信結(jié)尾,表示對(duì)收信人的問(wèn)候);臺(tái)候(敬辭。用于問(wèn)候?qū)Ψ胶鹁?;臺(tái)席(古以三公取象三臺(tái),故稱宰相的職位為臺(tái)席)
  • 莎草
    • 南山有臺(tái),北山有萊?!?a href='/Query.aspx?type=poem1&id=835934' class='poemCommentLink' target='_blank'>《詩(shī)·小雅·南山有臺(tái)》
  • 古代中央官署名
    • 尚書(shū)初入臺(tái)為郎中。——《漢官儀》
    • 臺(tái)謁當(dāng)以屬禮?!?span id="xzbt9nt" class='label'>清·張廷玉《明史》
  • (臺(tái),御史臺(tái),作狀語(yǔ))。又如:臺(tái)垣(高級(jí)官署);臺(tái)輔(高級(jí)官署或官位);臺(tái)臣(臺(tái)閣之臣,國(guó)家的大臣;諫官);臺(tái)官(官名。漢代以尚書(shū)為中臺(tái),御史為憲臺(tái),后世因此又稱尚書(shū)或御史為臺(tái)官);臺(tái)郎(尚書(shū)郎);臺(tái)省(漢時(shí)稱尚書(shū)為臺(tái)省。因尚書(shū)省的辦事處中臺(tái)在禁省中而得名)
  • 臺(tái)灣省的簡(jiǎn)稱 。如:臺(tái)胞
〈量〉
  • 用于某些機(jī)器。 如: 一臺(tái)車(chē)床; 一臺(tái)拖拉機(jī)
  • 舞臺(tái)上一次完整的演出。如: 一臺(tái)話?。?兩臺(tái)戲?qū)Τ?/li>

〈名〉
  • 有光滑平面、由腿或其他支撐物固定起來(lái)的像臺(tái)的家具,用于家庭生活或某種工作 。如:手術(shù)臺(tái);梳妝臺(tái);寫(xiě)字臺(tái);臺(tái)歷;臺(tái)球臺(tái);乒乓球臺(tái)

〈名〉
  • 臺(tái)風(fēng)的簡(jiǎn)稱 。 如:請(qǐng)大家注意收聽(tīng)當(dāng)?shù)貜V播電臺(tái)的天氣預(yù)報(bào),注意防臺(tái)抗臺(tái)
康熙字典臺(tái)古文:???

  • 廣韻》徒哀切《集韻》《韻會(huì)》《正韻》堂來(lái)切,??音苔。 (灰韻)
  • 說(shuō)文》觀四方而高者。《釋名》臺(tái),持也。築土堅(jiān)高,能自勝持也?!?a target='_blank'>爾雅·釋宮》闍謂之臺(tái)?!对]》積土四方也。《禮·月令》仲夏之月,可以處臺(tái)榭?!妒琛贩e土爲(wèi)之,所以觀望?!段褰?jīng)要義》天子三臺(tái),靈臺(tái)以觀天文,時(shí)臺(tái)以觀四時(shí),圃臺(tái)以觀鳥(niǎo)獸。
  • 又《古今注》城門(mén)皆築土爲(wèi)之。累土曰臺(tái),故亦謂之臺(tái)門(mén)。
  • 又官名?!?a target='_blank'>正字通》袁紹傳,三臺(tái)註:漢官尚書(shū)爲(wèi)中臺(tái),御史爲(wèi)憲臺(tái),謁者爲(wèi)外臺(tái)。又漢百官表註:禮樂(lè)官知禮容,故禮部稱容臺(tái)。又王彥威爲(wèi)曲臺(tái)新禮三十卷:故太常稱曲臺(tái)。又漢秘書(shū)監(jiān)曰蕓臺(tái),唐改祕(mì)書(shū)爲(wèi)麟臺(tái),唐百官志門(mén)下省曰鸞臺(tái),宋銀臺(tái)司掌受天下奏狀。
  • 又《博雅》臺(tái),支也。
  • 又賤者之稱。《左傳·昭七年》僕臣臺(tái)。《註》皁輿,隷僕之至??者也?!?a target='_blank'>孟子》蓋自是臺(tái)無(wú)饋也?!对]》臺(tái),賤官,主使令者。又《輟耕錄》婢役于婢者,謂之重臺(tái)。《蘇軾·梅花詩(shī)》天敎桃李作輿臺(tái)。
  • 又《博雅》臺(tái),輩也。
  • 又《揚(yáng)子·方言》臺(tái),敵延也。東齊海岱之閒曰臺(tái),自關(guān)而西秦晉之閒,物力同者謂之臺(tái)敵。
  • 又《莊子·庚桑楚》不可內(nèi)於靈臺(tái)?!对]》靈臺(tái)者,心也。
  • 又姓。漢侍中臺(tái)佟。又澹臺(tái),複姓。
  • 又《字彙補(bǔ)》古謂陵墓?fàn)?wèi)臺(tái),如鄴都之三臺(tái),山海經(jīng)帝堯臺(tái),帝嚳臺(tái)是也。又咍臺(tái),卽臺(tái)??之聲也?!妒勒f(shuō)》許噪於丞相帳,咍臺(tái)大鼾?!?a target='_blank'>通雅》咍臺(tái),晉人常語(yǔ)也。
  • 又山名。《輿地志》五臺(tái)山,在雁門(mén)郡?!?a target='_blank'>山海經(jīng)》鹿臺(tái)之山?!对]》今名麓臺(tái)山?!痘茨献印さ匦斡?xùn)》濟(jì)出王屋,時(shí)泗沂出臺(tái)臺(tái)術(shù)。《註》時(shí)泗沂,皆水名。臺(tái)臺(tái)術(shù),皆山名。《抱樸子·登陟卷》昔張蓋蹹及偶高成,二人竝精思於雲(yún)臺(tái)山石室中。
  • 又神名?!?a target='_blank'>左傳·昭元年》昔金天氏有裔子,曰昧,爲(wèi)??冥師,生允格臺(tái)駘。臺(tái)駘,汾神也?!?a target='_blank'>山海經(jīng)》休與之山,其上有石焉,名曰帝臺(tái)之棋。《註》郭曰:帝臺(tái),神人名。
  • 又漸臺(tái),星名也。
  • 又宮殿名?!多u陽(yáng)·上吳王書(shū)》秦倚曲臺(tái)之宮,懸衡天下?!?a target='_blank'>三輔黃圖》未央有曲臺(tái)殿。
  • 又草名?!?a target='_blank'>爾雅·釋草》艾,冰臺(tái)?!妒琛钒?,一名冰臺(tái),卽今艾蒿也?!?a target='_blank'>詩(shī)·小雅》南山有臺(tái)。《傳》臺(tái),夫須也?!妒琛贩蝽殻菀?,可爲(wèi)簑笠?!队帧繁硕既耸浚_(tái)笠緇撮?!秱鳌放_(tái),所以禦暑。笠,所以禦雨也。《箋》臺(tái),夫須也。都人之士,以臺(tái)皮爲(wèi)笠。
  • 又《字彙》洪孤切,音乎。 (虞韻)
  • 臺(tái)駘,邾地名?!?a target='_blank'>禮·檀弓》敗于臺(tái)駘?!对]》臺(tái)音壷,駘音臺(tái)。臺(tái)當(dāng)爲(wèi)壷字之譌。一作壷駘,或作狐駘。《正字通》臺(tái)有壷音,非臺(tái)與壷同。字彙以臺(tái)爲(wèi)古壷字,誤也。又《字彙補(bǔ)》左傳,臺(tái)駘。歷考註疏,??無(wú)狐音。字彙不知何據(jù)而云:亦誤也。
  • 又《韻補(bǔ)》葉田黎切,音題。 (齊韻)
  • 《參同契》皓若搴帷帳,瞑目登高臺(tái),火記六百篇,所趣等不迷。
  • 又葉同都切,音徒。 (虞韻)
  • 《易林》典冊(cè)法書(shū),藏在蘭臺(tái)。
説文解字臺(tái)  

清代 段玉裁《說(shuō)文解字注》

觀四方而高者也。釋名曰。觀、觀也。於上觀望也。觀不必四方。其四方獨(dú)出而高者、則謂之臺(tái)。大雅。經(jīng)始靈臺(tái)。釋宮、毛傳曰。四方而高曰臺(tái)。傳意高而不四方者則謂之觀、謂之闕也。釋名。臺(tái)、持也。築土堅(jiān)高能自勝持也。古臺(tái)讀同持。心曰靈臺(tái)。謂能持物。淮南子。其所居神者、臺(tái)??以游大淸。注。臺(tái)、持也。又臺(tái)無(wú)所鑒、謂之狂生。注。臺(tái)、持也。此皆作臺(tái)自可通?;蜃鞴盼奈?。古文握與臺(tái)形相似。從至。從高省。與室屋同意。按臺(tái)不必有屋。李巡注爾雅曰。臺(tái)上有屋謂之謝。然則無(wú)屋者謂之臺(tái)。築高而已。云與室屋同意者、室屋篆下皆云從至者所止也。是其意也。?聲。徒哀切。一部。